مهارت سخنرانی یکی از مهارت‌های بسیار ارزشمند و اساسی در زندگی فردی و حرفه‌ای است. این مهارت افراد را قادر می‌سازد تا ارتباطات مؤثری را با دیگران برقرار کنند و ایده‌ها، نظرات، یا اطلاعات خود را به شکل جذاب و قابل فهم ارائه دهند. سخنرانی نه تنها در جلب توجه مخاطبان مؤثر است بلکه در تقویت اعتماد به نفس فرد نیز نقش بسزایی ایفا می‌کند. یکی از جنبه‌های مهم اهمیت مهارت سخنرانی، قدرت انتقال اطلاعات به صورت روان و روشن به مخاطبان است. آگاهی از نحوه صحیح ارائه اطلاعات، باعث درک بهتر و جلب توجه مخاطبان می‌شود.
همچنین، مهارت سخنرانی در محیط‌های حرفه‌ای و کسب و کار، ابزاری قدرتمند برای افراد است تا ایده‌ها و مفاهیم خود را به روشنی و با اثربخشی ارائه دهند. علاوه بر این، مهارت سخنرانی تأثیر زیادی بر موفقیت فرد در حوزه‌های مختلف دارد. افرادی که قادر به ارتباط موثر و جذاب با دیگران هستند، معمولاً در جلسات کاری، مذاکرات، و حتی در مواجهه با مشکلات می‌توانند با اطمینان و کارآمدی به ارتقاء حرفه‌ای خود بپردازند. بنابراین، توسعه و بهبود این مهارت یکی از اولویت‌های مهم در مسیر موفقیت فردی و حرفه‌ای می‌باشد. در ادامه با مراحل داشتن یک سخنارنی خوب آشنا می‌شویم…
به عبارتی، بحث سخن و سخن وری که از نکات کلیدی در یک سخنرانی موفق است در این درس مورد اشاره قرار نمی‌گیرد. بنابراین، اگر قصد شما تسلط بیشتر بر کلمات یا انتخاب روش مناسب‌تر برای ارسال دقیق پیام و تسلط بر فن سخنوری است، درس‌های پرورش تسلط کلامی و مهارت ارتباطی می‌توانند مفید‌تر باشند. در این درس، فرض بر این است که شما می‌دانید چه می‌خواهید بگویید؛ کلمات، مفاهیم و پیام شما کاملاً مشخص است و صرفاً می‌خواهید بدانید جنبه‌های مختلف فن بیان چیست و چگونه می‌توانید بر صدا و لحن و شیوه بیان خود مسلط‌تر شوید تا ارائه شفاهی بهتری داشته باشید. نکات زیر را از یکی از بهترین اساتید فن بیان یعنی استاد امیرحسین حامدی و وبسایت آموزش بهارمن دریافت کردیم که میتواند برای شما مفید واقع شود.
رازهای بهبود فن بیان و سخنرانی
1) داشتن برنامه ریزی
برنامه‌ریزی فرایندی است که طی آن فرد از پیش متعهد می‌شود که یک‌سری اعمال را در جهت دستیابی به هدف خود انجام دهد. در واقع برنامه‌ریزی نوعی استراتژی برای قدم گذاشتن به مسیر پرپیچ‌وخم اهداف است.فواید برنامه ریزی به طور تیتر وار به شکل زیر است:
- باعث عملگرایی می‌شود
- مدیریت زمان و جلوگیری از اتلاف وقت
- خارج شدن از سردرگمی
ابهام یکی از احساساتی است که ما همواره با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنیم. طبیعتاً این احساس در زمان انتخاب و حرکت به سوی اهداف زیادتر نیز می‌شود. زمانی که به سراغ هدفی می‌رویم پر از سؤال، سردرگمی و ابهام هستیم. وقتی برای رسیدن به هدفمان یک استراتژی مشخص داشته باشیم، دیگر سردرگم نخواهیم بود و بیهوده به مسیرها و شاخه‌های مختلف متوسل نمی‌شویم. وقتی برنامه نداریم، با ده‌ها و صدها فکر و مسیر مختلف روبه‌روییم و ممکن است هر روز مشغول کار مختلفی باشیم.
|
مرحله |
کارهای نیاز به انجام |
| تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات | 1. مشخص کردن موضوع و هدف اصلی سخنرانی. |
| 2. تحقیق در مورد موضوع و جمع‌آوری اطلاعات معتبر و به‌روز. | |
| 3. انتخاب منابع متنوع برای اطمینان از تنوع در محتوا. | |
| تمرین تکراری | 1. ایجاد متن سخنرانی و تعیین ساختار و ترتیب منطقی. |
| 2. تمرین تکراری متن سخنرانی با تأکید بر تلفظ و تاکید صحیح کلمات. | |
| 3. ارزیابی زمان‌بندی سخنرانی و اصلاح نقاط ضعف. | |
| مدیریت زمان | 1. تعیین زمان مخصوص برای هر بخش از سخنرانی. |
| 2. آزمایش زمان‌بندی در تمرین‌ها و اصلاح در صورت نیاز. | |
| 3. ایجاد برنامه روز سخنرانی با توجه به موقعیت و مخاطبان. | |
| ارتباط با مخاطبان | 1. انجام گفت‌وگوهای پیشین با مخاطبان و شناخت نیازها و انتظارات آن‌ها. |
| 2. پرسش از مخاطبان در مورد نقاط گمراهی یا نیاز به توضیح بیشتر. | |
| 3. ایجاد ارتباط حضوری یا مجازی با مخاطبان برای ساخت ارتباط قبل از سخنرانی. | |
| تنظیمات فنی | 1. آماده‌سازی و تست تجهیزات فنی مانند اسلایدها، ویدئوها، یا تجهیزات صوتی. |
| 2. اطمینان از کیفیت و به‌روز بودن تمام وسایل تجهیزات. | |
|
3. تست اولیه تجهیزات در محل سخنرانی و حل مشکلات فنی ممکنه. |
چک لیست قبل از سخنرانی
2) مدیریت و درمان استرس
برای مدیریت کردن استرس و همچنین درمان آن در صورت وجود استرس راهکار های زیادی وجود دارد که در ادامه به آن میپردازیم :
1- داشتن خواب کافی
تمرین عادات خواب خوب میتواند نشان دهد که خوب استراحت کرده‌اید. محرومیت از خواب میتواند سبب ایجاد مشکلات جسمی و روحی و افزایش اضطراب شود.
2- محدود کردن محرک ها
مصرف محرک‌ها – مثل کافئین – که می‌توانند سبب ایجاد و تشدید اضطراب شوند را محدود یا متوقف کنید.
3- خوب غذا بخورید
استرس میتواند بر روی اشتهای شما تأثیر بگذارد. دقت کنید که وعده‌های غذایی منظم و متعادلی داشته باشید.
4- ورزش کنید و مدیتیشن
این‌یک روش سالم برای تسکین انرژی و تنش است. ورزش کردن مواد شیمیایی مغزی خوبی به نام اندورفین را آزاد می‌کند. همچنین به شما کمک می‌کند فیزیک خوبی داشته باشید که باعث می‌شود احساس بهتری نیز داشته باشید.
5- دمنوش های آرامبخش
از دمنوش هایی مانند بابونه – نعنا – لیموبالزامیکس – آویشن – چای سبز و …
3) افزایش تمرکز
برای افزایش تمرکز راه‌ها و تمارین زیادی وجود دارد که میتواند تمرکز شما را به طور عجیبی افزایش دهد. در ادامه به این تمارین و راه ها خواهیم پرداخت:
– می توانید چهارزانو روی زمین یا روی یک صندلی با ستون فقرات خود بنشینید. چند نفس عمیق بکشید و سپس بدن خود را آرام کنید، تا توجه خود را به آن معطوف کنید. برای شروع تمرین می توانید این تمرینات را به مدت 10 دقیقه تمرین کنید و بعد از چند هفته تمرین طولانی تر کنید.
– یک کتاب یا مجله را بردارید و تعداد کلمات در یک پاراگراف را بشمارید. دوباره آن ها را بشمارید تا مطمئن شوید که درست شمارش کرده اید. می توانید با یک پاراگراف شروع کنید و همانطور که به آن عادت می کنید, به شمردن کلمات در دو پاراگراف ادامه دهید. سپس به شمردن کلمات روی کل صفحه ادامه دهید. دقت کنید که بدون اشاره کردن انگشت به هر کلمه, ذهن را به صورت ذهنی و تنها با چشم خود انجام دهید. این، یکی از ساده ترین تمرین های مغز برای بهبود تمرکز است.
– ورزش دیگری برای افزایش تمرکز در ذهن شمارش از صد تا یک است. زمانی که این کار را می کنید, سعی کنید از صد به یک حساب کنید، اما این بار سه عدد را حذف کنید مثل: 100 – 97 – 94 – 91 – 88 و …
– ذهن ما با محیط اطراف‌مان ارتباط می‌گیرد. اگر شما چند وسیله را سر جای خود بگذارید. ذهن هم شلوغی‌های خودش را (اطلاعات مختلف) دسته‌بندی می‌کند و سرجای خودش قرار می‌دهد. اینگونه تمرکز بهتری داریم.
سخن پایانی
آموزش فن بیان و سخنرانی از اهمیت بسیاری برخوردار است. با توجه به اینکه هر فردی میتواند با داشتن یک مدل سخنرانی منحصر به فرد و استفاده از تکنیک‌های مناسب، توانایی بیان و انتقال ایده‌ها و نظرات خود را بهتر افزایش دهد، آموزش این مهارت‌ها بایستی جزء اولویت‌های هر فرد و جامعه باشد. برای دستیابی به مهارت‌های موثر در آموزش فن بیان و سخنرانی، تمرین مداوم و استفاده از تکنیک‌های آموخته شده در مواقع مختلف اجتناب‌ناپذیر است. به طور کلی، آموزش فن بیان و سخنرانی میتواند به فرد کمک کند تا به اعتماد به نفس بیشتری در جمع برسد و بتواند ارتباطات بیشتری را با دیگران برقرار کند.